Wyniki wyszukiwania

Autor	Lilianna Jabłońska, Dawid Olewnicki
Tytuł	Rozwój i znaczenie sektora ogrodniczego w Polsce w ostatnim półwieczu
Title	THE DEVELOPMENT AND IMPORTANCE OF THE HORTICULTURAL SECTOR IN POLAND IN THE LAST HALF-CENTURY
Słowa kluczowe	ogrodnictwo, areał upraw, produkcja towarowa, eksport, import
Key words	horticulture, cultivation area, marketable production, export, import
Abstrakt	W opracowaniu badano zmiany w sektorze ogrodniczym w Polsce w latach 1960-2012. Badania wykazały, że warunki społeczno-ekonomiczne i klimatyczno-glebowe sprzyjały rozwojowi ogrodnictwa, które odgrywało coraz większą rolę w polskim rolnictwie. Udział upraw ogrodniczych w UR wzrósł z 2,3% do 3,9%, a w towarowej produkcji roślinnej z 22,5% do 52% (w tym kwiaciarstwa z 5% do 21,8%). Udział produktów ogrodniczych w eksporcie rolno-spożywczym wynosi około 13,6% i obniża się od początku lat 90. XX w., w imporcie zaś jest na poziomie 15-20%. Dalszy rozwój ogrodnictwa determinowany będzie głównie wzrostem eksportu.
Abstract	The changes in Polish horticulture in the years 1960-2012, were studied. The analysis showed that the socio-economic and climate-soil conditions favoured horticulture development, which played an increasing role in Polish agriculture. The share of horticulture crops in agricultural land increased from 2.3% to 3.9% and in marketable crop agricultural production from 22.5% to 52% (of floriculture in it from 5% to 21.8%). The share of horticultural products in agri-food exports amounted to 13.6% and showed a decreasing tendency from the beginning of nineties, however in imports it ranged from 15-20%. Further development of horticulture will be determined mainly by an increase in exports.
Cytowanie	Jabłońska L., Olewnicki D. (2014) Rozwój i znaczenie sektora ogrodniczego w Polsce w ostatnim półwieczu.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 25-35
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s25.pdf

Autor	Iwona Kowalczuk, Emilia Olbryś
Tytuł	Zachowania konsumentów na rynku przetworów owocowych
Title	CONSUMER BEHAVIOUR IN THE PROCESSED FRUIT MARKET
Słowa kluczowe	przetwory owocowe, zachowania konsumentów, rynek żywności
Key words	processed fruits, consumer behavior, food market
Abstrakt	Z uwagi na malejącą konsumpcję świeżych owoców oraz konsekwencje żywieniowo-zdrowotne tego faktu, zwiększenie spożycia przetworów owocowych nabiera istot­nego znaczenia. W artykule przedstawiono wyniki badania ankietowego dotyczącego zachowań konsumentów na rynku przetworów owocowych. Badanie przeprowadzono w 2013 roku na próbie 250 respondentów, koncentrując się na takich aspektach zachowań konsumentów, jak: częstotliwość i powody spożywania przetworów owocowych, sposoby zaopatrywania się w te produkty, determinanty decyzji nabywczych respondentów, sposoby wykorzystania kulinarnego przetworów owocowych. Badanie dowiodło zróżnicowania zachowań konsumentów na rynku przetworów owocowych we wszystkich analizowanych aspektach. Stwierdzone różnice sugerują dywersyfikację strategii marketingowych na rynku przetworów owocowych, począwszy od wyboru segmentu docelowego, po treść i sposoby komunikacji.
Abstract	The article presents the results of a survey concerning consumer behaviour in the market of processed fruits. The study was conducted in 2013, on a sample of 250 respondents, focusing on such aspects of consumer behavior as: frequency and reasons for consumption of processed fruits, ways to stock up on these products, factors determining the purchasing decisions of the respondents, ways of culinary use of processed fruits. The study showed differences in consumer behaviour in the market of processed fruit for all analyzed aspects. These differences suggest the need for further exploration and study
Cytowanie	Kowalczuk I., Olbryś E. (2014) Zachowania konsumentów na rynku przetworów owocowych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 115-125
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s115.pdf

Autor	Mariusz Grębowiec
Tytuł	Rola produktów tradycyjnych i regionalnych w budowaniu konkurencyjnej oferty regionu małopolskiego w Unii Europejskiej na przykładzie "Obwarzanka Krakowskiego"
Title	The Role of Traditional and Regional Products in Building a Competitive Offer of the Małopolska Region in the Europen Union on the Example of "Obwarzanek Krakowski"
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract
Cytowanie	Grębowiec M. (2014) Rola produktów tradycyjnych i regionalnych w budowaniu konkurencyjnej oferty regionu małopolskiego w Unii Europejskiej na przykładzie "Obwarzanka Krakowskiego".Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 14(29), z. 2: 70-79
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2014_T14(29)_n2_s70.pdf

Autor	Mariola Chrzanowska, Nina Drejerska, Iwona Pomianek
Tytuł	Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia
Title	Warsaw suburban zone. Selected issues
Słowa kluczowe	obszary wiejskie, rynek pracy, przedsiębiorczość, kapitał ludzki, rozwój, strefa podmiejska, województwo mazowieckie, suburbanizacja
Key words	rural areas, labour market, entrepreneurship, human capital, development, suburban area, Mazovia region, suburbanisation
Abstrakt	Gminy podmiejskie Warszawy wybrane do badań są niewątpliwie obszarem intensywnych przemian społeczno-gospodarczych. Ta kumulacja procesów rozwojowych, rozlewanie się zjawisk charakterystycznych dla miast, powoduje, że badany obszar jest niezwykle interesujący z poznawczego punktu widzenia. Jednocześnie zachodzące zmiany są tak kompleksowe i wielowątkowe, że trudno wyodrębnić, co dokładnie powinno być przedmiotem badań – jeden wątek pociąga za sobą kilka niemniej interesujących następnych kwestii. W tej sytuacji pozostaje mieć nadzieję, że zaprezentowane wyniki badań przedstawiają zarówno ogólne tło zmian, jak i konkretne elementy rzeczywistości, jak np. powiązania funkcjonalne pomiędzy stolicą a jej obszarem podmiejskim w zakresie rynku pracy. Ponadto wydaje się, że wartością dodaną przeprowadzonych badań jest uwzględnienie zarówno działalności samorządów lokalnych, jak i małych oraz średnich przedsiębiorstw zlokalizowanych na badanym obszarze, jak również mieszkańców, ich sytuacji i opinii nt. zachodzących procesów. Badany obszar scharakteryzowano przy wykorzystaniu metod statystycznych. Wykorzystując miernik BZW, pogrupowano 30 gmin podmiejskich Warszawy na trzy klasy: o najwyższym, średnim i najniższym poziomie rozwoju. Do pierwszej grupy zostały zakwalifikowane: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, Stare Babice. Z wyjątkiem Nadarzyna, wszystkie gminy tej grupy graniczą bezpośrednio z Warszawą. Co więcej, oprócz Nieporętu, są to gminy położone po lewej stronie Wisły. Wskazuje to na najsilniejsze rozwojowe oddziaływanie Warszawy na gminy bezpośrednio z nią sąsiadujące, co więcej oddziaływanie ukierunkowane na stronę zachodnią miasta. W następnej grupie, 14 gmin stanowiło swoisty obszar przejściowy – najczęściej niegraniczący bezpośrednio z Warszawą, ale o silnym odziaływaniu miasta na procesy społeczno-gospodarcze tam zachodzące. Pozostałych 9 gmin to jednostki peryferyjne z punktu widzenia przyjętego obszaru badań, najdalej położone od stolicy, ale wciąż zaliczane do strefy podmiejskiej Warszawy. Wyniki badań empirycznych przeprowadzonych w urzędach gmin strefy podmiejskiej Warszawy wskazują na fakt, że w większości ankietowanych jednostek samorządu terytorialnego opracowano strategie rozwoju. Może to świadczyć o świadomości władz w zakresie pobudzania aktywności zarówno własnej, jak i mieszkańców oraz przedsiębiorców, inwestowania w poprawę składników infrastruktury, jakości życia mieszkańców, ułatwiania startu działalności gospodarczej. Jednocześnie fakt posiadania strategii rozwoju może też być jedynie spełnieniem technicznego warunku koniecznego np. w przypadku ubiegania się o wsparcie finansowe ze środków europejskich. Cele zapisane w strategiach były realizowane, aczkolwiek z uwagi na ograniczone środki finansowe wdrażanie strategii sprawiało trudności niektórym gminom (głównie o niskim poziomie rozwoju). Gminy (z kilkoma wyjątkami) były raczej aktywne w zakresie wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Mimo to uskarżano się na skomplikowane procedury aplikowania oraz na nie zawsze korzystne dla gmin strefy podmiejskiej Warszawy warunki przyznawania dofinansowania do projektów (dochody per capita). Z reguły projekty były przygotowywane przez pracowników gminy, rzadko przez ekspertów zewnętrznych. Jako mocne strony gminy wskazywano przede wszystkim bliskość stolicy i dogodne połączenia komunikacyjne z innymi, większymi miastami, wysoki poziom infrastruktury technicznej, a także wolne tereny, które mogą zostać wykorzystane pod inwestycje. Jak wynika z charakterystyki mocnych stron, strefa podmiejska Warszawy charakteryzuje się nie tylko korzystnym układem infrastruktury drogowej i wolnymi przestrzeniami inwestycyjnymi, lecz w znacznej części także wysokimi walorami przyrodniczymi. Walory te mogą stanowić zarówno czynnik zachęcający, jak i ograniczający swobodę gospodarowania. Zdaniem ponad połowy władz gminnych, obszary przyrodniczo-chronione na terenie gminy stanowią szansę dla rozwoju przedsiębiorstw. Warunki te sprzyjają turystyce i rekreacji podmiejskiej, weekendowej lub biznesowej (organizacja konferencji w zielonym otoczeniu, a jednocześnie blisko Warszawy, np. Serock). Wyniki badań w przedsiębiorstwach wskazują, że na rynku lokalnym działalność koncentrowało 55% badanych jednostek. Ankietowani z gmin o niskim poziomie rozwoju, częściej niż pozostali, wykraczali zasięgiem działalności poza rynek lokalny – co wynikać mogło z potrzeby zwiększenia niewystarczającego popytu na swoje produkty i usługi. W opinii ankietowanych, najważniejszymi czynnikami decydującymi o lokalizacji przedsiębiorstw były: dogodne położenie w stosunku do odbiorców oraz chłonność rynku lokalnego lub regionalnego. Bliskość Warszawy została wskazana jako istotny czynnik lokalizacyjny w co czwartym przedsiębiorstwie. Podczas podejmowania decyzji o lokalizacji przedsiębiorstwa zwracano także uwagę na koszty związane z wynajęciem, zakupem lub budową lokalu. Z kolei w ramach podsumowującego pytania nt. postrzegania gminy, w której badane firmy miały swoją siedzibę, jako mocną stronę respondenci wskazywali bliskość Warszawy oraz dogodne połączenia komunikacyjne ze stolicą oraz innymi, większymi miastami, rozbudowaną infrastrukturę techniczną, ciągły rozwój gminy (związany m.in. ze stałym wzrostem liczby ludności w efekcie migracji oraz dużej liczby urodzeń) i odpowiednie warunki do rozwoju przedsiębiorczości. Jako słabe strony wskazywano: słabą infrastrukturę techniczną, wysokie koszty i inne trudności prowadzenia działalności gospodarczej (np. brak wsparcia ze strony władz gminnych, brak usług doradczych), a także zbyt duże natężenie ruchu i związane z nim zanieczyszczenie środowiska oraz słabą komunikację drogową. Należy w tym miejscu zauważyć, że pewne czynniki były wskazywane zarówno w grupie mocnych, jak i słabych stron. Badani przedsiębiorcy mieli bowiem tendencję do oceny infrastruktury technicznej przez pryzmat swojego najbliższego otoczenia, np. konkretnej drogi dojazdowej do swojej firmy. W związku z tym uzyskane odpowiedzi były bardzo zróżnicowane i to co dla jednych było zaletą, np. zbudowanie drogi w ich bezpośredniej okolicy, dla innych nie miało znaczenia. Znaczna część przeprowadzonego badania pierwotnego w gospodarstwach domowych strefy podmiejskiej Warszawy dotyczyła powiazań funkcjonalnych pomiędzy stolicą a otaczającym ją obszarem w wymiarze rynku pracy. Sytuacja badanej populacji mieszkańców jest stosunkowo dobra; charakteryzuje ją zarówno wysoki wskaźnik aktywności zawodowej, jak i wysoki wskaźnik zatrudnienia. Generalnie więc bliskość rozwiniętego rynku pracy, jakim jest stolica, jak również jej bezpośrednie otocznie sprzyja aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Ta dobra sytuacja przyciąga też nowych mieszkańców zarówno z innych części regionu, jak i z samej Warszawy. Jak pokazały wyniki badań, nowo osiedlający się mieszkańcy to osoby młode, dobrze wykształcone, o relatywnie wysokich dochodach. Procesy te niewątpliwie prowadzą do zwiększenia potencjału ludzkiego badanych obszarów, wpisując się w dyskusję zarówno teoretyków, jak i praktyków nt. endogenicznych czynników wzrostu gospodarczego, równocześnie powodują jednak zwiększoną presję w wielu wymiarach. Jednym z nich są kwestie środowiskowe – rozwój funkcji mieszkaniowej wymaga kolejnych terenów przeznaczonych na ten cel. Są to w znakomitej większości inwestycje prywatne, dla których po wzrastających cenach, ale jednak znajdowane są kolejne obszary, np. dotychczasowe grunty rolne. Natomiast biorąc pod uwagę fakt, że są to najczęściej osoby dojeżdżające do pracy, to niewątpliwe wyzwaniem jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury w tym zakresie. Nowi migranci dojeżdżają na ogół własnymi samochodami, powodując znaczne obciążenie dróg wjazdowych do miasta. Prezentowane wyniki badań wyraźnie wskazują na brak atrakcyjnej oferty komunikacji publicznej dla tej grupy. Uzyskane rezultaty badań pozwalają również na identyfikację zjawisk, które nie są typowe tylko dla mieszkańców strefy podmiejskiej. Zjawiska te są częścią ogólnopolskich czy nawet ogólnoświatowych tendencji na rynku pracy. Co więcej, wydają się potwierdzać, że pomimo relatywnie lepszej sytuacji na rynku pracy w okolicy dużego miasta, strefa podmiejska nie jest obszarem wolnym od problemów spotykanych gdzie indziej. Należy w tym miejscu wspomnieć przede wszystkim o wynikach badań wskazujących na niestabilność zatrudnienia, szczególnie wśród osób młodych, też dobrze wykształconych oraz na istnienie szarej strefy – zatrudnianie pracowników bez formalnej umowy. Wyniki otrzymane za pomocą jednej z metod statystycznych – klasycznej analizy korespondencji – pozwalają na odniesienie się do przywoływanego w teorii kapitału kreatywnego. Wskazują bowiem na istnienie zależności pomiędzy wykształceniem wyższym a dużą i pełną samodzielnością pracy, wykształceniem średnim a średnim poziomem samodzielności oraz wykształceniem zasadniczym zawodowym i niskim poziomem samodzielności wykonywanej pracy. Ponadto przeprowadzona analiza pozwoliła wyodrębnić grupę przedsiębiorców, charakteryzujących swoją pracę jako w pełni samodzielną i kreatywną, przy czym wskazywali najczęściej własny pomysł jako początek aktywności zawodowej wykonywanej w trakcie badania. Biorąc pod uwagę fakt, że rynek pracy odgrywa znaczącą rolę w procesach formowania funkcjonalnych obszarów miejskich, otrzymano również istotne wyniki w zakresie aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Przeprowadzona analiza korespondencji pozwoliła na wyodrębnienie grupy „młodych migrantów” – z wyższym wykształceniem, którzy przeprowadzili się w ostatnim okresie (w latach 2005–2012); ich dochód przekraczał 2000 zł netto miesięcznie na osobę w rodzinie. Dominowali w tej grupie ludzie młodzi – 51% z nich nie przekroczyło 36. roku życia. Blisko 90% ankietowanych w tej grupie to pracownicy najemni dojeżdżający codziennie do pracy do Warszawy, przy czym ich średni czas dojazdu to godzina. Wyodrębniona została też grupa przedsiębiorców, którzy pracowali w miejscu zamieszkania; to głównie osoby od 36 do 55 lat (71% respondentów w tym wieku). Ponadto to osoby mieszkające w danym miejscu od urodzenia bądź ludność napływowa, ale o znacznie dłuższym czasie zamieszkania niż „młodzi migranci”. Prowadzi to do ciekawej konkluzji nt. tendencji do prowadzenia małej firmy na danym obszarze raczej przez osoby zakorzenione lokalnie. Pomimo zidentyfikowanych problemów, sytuacja badanej populacji mieszkańców obszarów podmiejskich wydaje się być podstawą do budowania pozytywnego wizerunku. Mała skala bierności zawodowej, posiadanie dodatkowych kwalifikacji (nabytych w trakcie kształcenia formalnego, ale też nieformalnego w przypadku osób o niższych poziomach wykształcenia), kreatywność przedsiębiorców, elastyczność (przynajmniej deklarowana) w grupie osób niepracujących, a poszukujących zatrudnienia wskazuje na faktycznie istniejące potencjały endogeniczne badanych gmin; potencjały trudne bądź niemożliwe do zidentyfikowania na podstawie danych statystycznych, a widoczne w badaniach jakościowych. Co więcej, wskazane potencjały są generalnie dostrzegane przez władze lokalne i przedsiębiorców, ale równocześnie w hierarchii mocnych stron zdecydowanie stawiane są za czynnikami wynikającymi z uwarunkowań czysto geograficznych czy infrastrukturalnych, które można by określić jako „twarde” determinanty rozwoju społeczno-gospodarczego. Niemniej jednak, w opinii zespołu autorskiego, ta jakościowa identyfikacja „miękkich” potencjałów strefy podmiejskiej największego miasta w Polsce jest mocną stroną i ważnym wynikiem całego procesu badawczego podsumowanego niniejszą publikacją.
Abstract	This volume traces selected issues of economic and social development in the Warsaw suburban zone. It was elaborated as a part of the project entitled “Economic and social determinants of rural areas development of the Mazovia region in the suburban and external zone of Warsaw”, No N N114 145240, financed by the National Science Centre (Poland). The main purpose of the research was to identify and deeply characterize economic and social processes observed in rural areas of the Warsaw suburban zone. Specific objectives included: (1) diagnosis of a development level of selected communes in comparison with the whole region and identification of their diversification, (2) determination of demographic and economic potential of the Warsaw suburban zone inhabitants, especially from a perspective of a human capital level, (3) research on specificity of the Warsaw suburban zone inhabitants’ situation on the labour market, including a scale of economic inactivity, unemploymentand employment in the group of respondents, and in particular commuting to Warsaw as a central city of the functional region, (4) identification of conditions of enterprises that function there, as well as reasons and directions of diversification of their activities, (5) determination of a role of local self-government and other institutions in fostering and promoting entrepreneurship in rural areas and evaluation of local self-government activities in applying for and using the European Union support. The empirical research was conducted in rural households, enterprises and local self-governmental units in 30 rural and rural-urban communes around Warsaw, which were identified as the Warsaw suburban zone basing on the methodology of Korcelli and Śleszyński [Korcelli P. and Śleszyński P., 2011: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 – projekt z 25 stycznia 2011 roku, delimitacja opracowana wcześniej na potrzeby programu ESPON] as well as Bański [Bański J. (ed.), 2009: Analiza zróżnicowania i perspektywy rozwoju obszarów wiejskich w Polsce do 2015 roku. Studia Obszarów Wiejskich tom 16, PTG, IGIPZ PAN, Warsaw; typology of communes according to the impact ranges (development of urban functions)]. Finally, the research included questionnaire interviews in 800 households (2215 adult participants), 221 micro and small enterprises as well as postal questionnaire in 30 local self-government offices. Research results show that the analysed suburban communes of Warsaw are an area of an intense socio-economic transformation. However, the multi-threaded nature of these changes makes the authors present a reduced general background of the changes. Moreover, the authors hope that provided examples, such as functional connections between the capital city and its suburban area in the labour market, are a good illustration of the changes. Especially as these changes are presented at the same time from the perspective of three key groups: local self-government, inhabitants and entrepreneurs. The studied area was characterized using some statistical methods. The use of the relative development level measure (BZW) made it possible to group investigated 30 communes in three development classes: the highest, medium and the lowest one. The first group included: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, and Stare Babice. With the exception of Nadarzyn, all these communes directly border Warsaw. Furthermore, apart from Nieporęt, these communes are situated on the left bank of the Vistula river. This indicates the strongest development impact of Warsaw on directly neighbouring communes as well as the impact oriented towards the west of the city. The next group of 14 communes constituted a specific area of transition – usually not directly bordering Warsaw but with strong impact of the city on socio-economic processes taking place there. The remaining 9 communes are peripheral units in the investigated area, being the farthest away from Warsaw but still included in the suburban zone. According to research results, majority of local self-governments had development strategic documents. This may indicate the authorities’ awareness of the role of stimulating inhabitants’ and entrepreneurs’ activity as well as their own investments in improving infrastructure assets, quality of life and facilitating business start. At the same time, providing a development strategy may also be only the fulfilment of a technical precondition – for example, in the case of applying for the European Union funds. The communes authorities (with some exceptions) were rather active in applying for the support. Nevertheless, they complained about complicated procedures of applying and sometimes detrimental conditions for granting funds for projects to the Warsaw suburban zone communes (per capita income). In the opinion of representatives of local self-government offices, the strengths of  the Warsaw suburban area include: a convenient system of road infrastructure and accessible investment area. Additionally, there are large areas of communes characterized by high natural values. These values can be both stimulating as well as limiting possibilities of economic activities. According to more than a half of the local authorities, the natural environment provides a great opportunity for development of weekend or business tourism (for example conference and professional meetings with a quiet and peaceful atmosphere close to nature in Serock). Entrepreneurs focused their activity mostly on the local market. The respondents from communes with a low level of development, more frequently than others, came out beyond the local market – which could be a result of their need to increase insufficient demand for their products and services. In their opinion, the most important factors determining the firm location included: proximity to customers and local or regional market capacity. The neighbourhood of Warsaw was identified as an important factor in every fourth company. The most important strengths included: proximity to Warsaw, good transport connections with the capital city and othermajor cities, developed technical infrastructure, continuous development of communes (related, inter alia, to constant growth of the population as a result of migration and high birth rates) as well as appropriate conditions for entrepreneurship development. They also pointed out some weaknesses: poor technical infrastructure, high costs and other difficulties in doing business (e.g. lack of support from the local authorities, lack of advisory services), too much traffic, pollution and poor road communications. It should be noted that some factors were indicated as both the strengths and the weaknesses. The entrepreneurs had a tendency to assess the technical infrastructure through the lens of their immediate environment, such as a particular driveway to a firm. Therefore, the responses were very diverse, and what for some respondents was an advantage, for others did not matter at all. The situation of inhabitants on the labour market was relatively good. It was characterized by high rates of either professional activity or a high rate of employment. Therefore, proximity of the developed labour market (the capital city) as well its immediate environment promote professional activity of the suburban inhabitants. It attracts new people both from other parts of the region and from Warsaw as well. As shown by the results, the newly settled inhabitants were young, well-educated, with a relatively high level of income. These processes undoubtedly lead to an increase of human potential of the examined areas and reflect a discussion of both theorists and practitioners on endogenous growth factors. Though, these changes also increased pressure in many dimensions. Firstly, environmental issues should be considered. The development of the residential function requires more land for this purpose. New residential areas are usually private investments using for example previous agricultural land, but with increasing prices year by year. Secondly, the provision of appropriate infrastructure to people commuting to work every day is another challenge. New migrants usually use their own cars, causing a significant traffic jams on the way to Warsaw. The results clearly indicate no attractive offers of public transport in this case. These results also allow to identify some phenomena that are typical not only of the residents of the suburban zone. These phenomena are a part of national or even global trends in the labour market. Furthermore, they seem to confirm that, despite the relatively better labour market situation in the area of a big city, the suburban zone is not free from problems encountered elsewhere. Here, we should remember about job insecurity, especially among young, well-educated people, and the existence of the shadow economy – hiring workers without any formal contract. Conclusions drawn basing on one of statistical methods (a classical correspondence analysis) allow to refer to a concept of creative capital. They prove a relationship between having a tertiary education attainment and significant or full independence in the workplace, secondary education and a medium level of independence as well as vocational education and a low level of independence in the workplace. Moreover, the conducted analysis allowed to distinguish a group of entrepreneurs who perceived their work as fully creative and independent; they also stressed their own ideas as the beginnings of their present professional activities. Taking into account the fact that the labour market plays an important role in forming the functional city areas, the research results also allow to draw some significant conclusions in this aspect. The correspondence analysis allowed to distinguish a group of “new migrants” with tertiary education attainments, who moved recently (2005–2012) and who can be characterized by a relatively high income level (more than 2000 zlotys net per person in a household). The majority of them were young people (71% were 36 years old or younger). They usually commuted to Warsaw every day and it took them one hour on average to get to the workplace. There was also a group of entrepreneurs who mainly ran their businesses at the place of living. Usually they had lived there since their birth or moved but considerably earlier than “new migrants”. It leads to an interesting conclusion about running a company rather by people locally rooted. Despite the problems, the situation of the suburban population seems to be quite advantageous. The small scale of inactivity, additional qualifications (acquired both in formal and informal education), entrepreneurs’ creativity, flexibility (at least declared) in a group of people unemployed and seeking for employment indicate actually existing endogenous potential of the investigated communes. Even though, the potentials are difficult or impossible to be identified on the basis of statistical data, but clearly visible in qualitative research. What is more, the indicated potentials are generally noticed by the local authorities and entrepreneurs. However, in the strength hierarchy they are underestimated and still remain behind factors connected with purely geographical considerations or infrastructure, which could be described as “hard” determinants of socio-economic development. Nevertheless, in the opinion of the authors, the qualitative identification of “soft” potentials of the suburban zone of the largest city in Poland is the strong point and an important result of the whole process of research summarised in this publication.
Cytowanie	Chrzanowska M., Drejerska N., Pomianek I. (2014) Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia.
HTML	wersja html
Pełny tekst	MONO_2014_strefa_podmiejska.pdf

Autor	Tadeusz Filipiak
Tytuł	Zmiany czynników produkcji a ich produktywność w gospodarstwach warzywniczych
Title	CHANGES IN THE FACTORS OF PRODUCTION AND PRODUCTIVITY IN VEGETABLE FARMS
Słowa kluczowe	produktywność czynników produkcji, gospodarstwa warzywnicze
Key words	factor productivity, farm vegetable
Abstrakt	Celem głównym opracowania była ocena zmian czynników produkcji, w go­spodarstwach warzywniczych, a także określenie ich produkcyjności. Do badań wyodrębniono gospodarstwa warzywnicze, które uczestniczyły w systemie rachunkowości rolnej FADN. Wy­niki badań wskazały, iż gospodarstwa prowadzące produkcję polową dysponowały większymi zasobami ziemi i mniejszymi pracy, ale dwukrotnie większym majątkiem charakteryzowały się gospodarstwa uprawiające warzywa pod osłonami. Kapitał zastępuje czynnik ziemi, a produkcja nabiera charakteru quasi-przemysłowego. Przy dwukrotnie mniejszej powierzchni, około 50% większych nakładach pracy i dwukrotnie wyższej wartości majątku gospodarstwa prowadzące uprawy pod osłonami uzyskiwały trzykrotnie większą wartość produkcji. W gospodarstwach z uprawą polową warzyw wartość produkcji była silnie związana z powiększaniem zasobów wszystkich podstawowych czynników produkcji. Nie można wskazać przeważającego znaczenia jednego z nich. Powiększanie obszaru gospodarstwa związane było ze zwiększaniem zasobów pracy i powiększaniem majątku. Ważnym ustaleniem jest to, że wraz ze wzrostem zasobów zwiększała się wydajność pracy. W gospodarstwach uprawiających warzywa pod osłonami nie zaobserwowano wzrostu wydajności pracy wraz ze wzrostem wielkości gospodarstwa.
Abstract	The main objective of the study was to assess changes in the factors of production that occurred in the vegetable farms, and to determine their productivity. The study based on data from farms participated in Polish FADN. For the farms that based on field production the land is an important factor influencing the results. The results of research show that these holdings have greater resources of land, smaller labour capacity. However the vegetable farms that produce under the cover have been characterised by twice bigger value of property compared to producing on the fields. Additionally it has been found that in vegetable farms the capital replaces land factor, and the production becomes of a quasi-industrial nature. With twice smaller area, about half of the larger volume of work and twice the value of the property holdings with crops under cover worked out three times higher the value of production then these producing on the field. On the later farms, the value of field vegetable production was strongly associated with the increase of all basic factors of production, however one can not specify an overriding importance of one of them. Magnifying holding’s area was associated with increasing labour resources and enlarging the property. An important finding is that the higher the resources value is the resources’ efficiency increased too. In farms cultivating vegetables under cover, there was no increase in labour productivity with increasing farm size.
Cytowanie	Filipiak T. (2014) Zmiany czynników produkcji a ich produktywność w gospodarstwach warzywniczych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 51-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s51.pdf

Autor	Paweł Kraciński
Tytuł	Zbiory i rozdysponowanie produkcji truskawek, malin i porzeczek w Polsce w latach 2001-2012
Title	HARVESTING AND DISPOSAL OF THE PRODUCTION OF STRAWBERRIES,RASPBERRIES AND CURRANTS IN POLAND
Słowa kluczowe	owoce jagodowe, produkcja, eksport, przetwórstwo
Key words	berry fruits, production, export, processing
Abstrakt	Celem artykułu jest określenie zmian w zbiorach oraz rozdysponowaniu głównych gatunków owoców jagodowych w Polsce, a także ustalenie znaczenia polskiej produkcji tych owoców w świecie. W latach 2001-2012 rosła produkcja malin i porzeczek czarnych, a spadała truskawek. Przetwórstwo przemysłowe miało najwyższy i rosnący udział w zagospodarowaniu zbiorów głównych owoców jagodowych w Polsce. Głównym produktem przetwórstwa truskawek oraz malin były mrożone owoce, a porzeczek czarnych – soki zagęszczone.
Abstract	The aim of this article was to analyse changes in harvesting of fruits and disposal of the main berry fruits in Poland, as well as domestic market share in global production. Production of raspberries increased, whereas production of strawberries decreased, alongside slight increase in production of black berries. Industrial possessing had the highest and increasing share in utilizing the harvesting of the main berry fruits in Poland. The main product of processing strawberries and raspberries were frozen fruits, and in case of blackcurrants - squashes (concentrated juice).
Cytowanie	Kraciński P. (2014) Zbiory i rozdysponowanie produkcji truskawek, malin i porzeczek w Polsce w latach 2001-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 132-140
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s132.pdf

Autor	Paweł Kraciński
Tytuł	Eksport produktów ogrodniczych oraz ich przetworów do Rosji i jego udział w rosyjskim imporcie w latach 2001-2012
Title	Exports of Horticultural Products and their Preserves to Russia and its Share in the Russian Imports in the Period 2001-2012
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract
Cytowanie	Kraciński P. (2014) Eksport produktów ogrodniczych oraz ich przetworów do Rosji i jego udział w rosyjskim imporcie w latach 2001-2012.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 14(29), z. 2: 107-117
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2014_T14(29)_n2_s107.pdf

Autor	Anna Sieczko
Tytuł	Produkty regionalne i tradycyjne w promocji regionów
Title	Traditional and regional products in the promotion of regions
Słowa kluczowe	produkty tradycyjne i regionalne, marketing terytorialny, turystyka kulinarna
Key words	traditional and regional products, territorial marketing, culinary tourism
Abstrakt	W artykule dokonano analizy promocji dwóch wybranych regionów Polski, tj. województw pomorskiego i świętokrzyskiego. Oba regiony swoją promocję opierają między innymi na produktach tradycyjnych i regionalnych. Dokonano analizy stron internetowych urzędów marszałkowskich omawianych województw, profili na portalach Facebook oraz WordPress. Badania stanowią kontynuację rozważania podjętego przez autorkę w 2013 roku. Zostały wtedy przebadane strategie marketingowe czterech województw Polski tj.: wielkopolskiego, małopolskiego, lubelskiego oraz warmińsko-mazurskiego. Badania wymagają dalszej kontynuacji, ponieważ analizowane promocję regionów są dopiero wdrażane.
Abstract	The aim of the article is to analyze the promotion of two selected regions of Poland i.e. Pomorskie and Świętokrzyskie. In both regions the brand promotion plan is based, inter alia, on promoting traditional and regional products. The study involved the analysis of websites run by the province marshal offices and the regions’ profiles on Facebook and WordPress. This research is a continuation of the earlier study undertaken by the author in 2013 which examined marketing strategies of four Polish regions: Wielkopolskie, Małopolskie, Lubelskie and Warmińsko-Mazurskie. The subject requires further investigation as the marketing strategies for promoting regions are currently being implemented.
Cytowanie	Sieczko A.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2014_n2_s79.pdf

Autor	Ewa Jaska
Tytuł	Targi jako forma komunikacji przedsiębiorstwa z grupami otoczenia
Title	Trade fair as a form of corporate communication with the stakeholders
Słowa kluczowe	targi, komunikacja rynkowa, promocja, marketing targowy, produkt regionalny
Key words	trade fair, marketing communication, promotion, trade fair marketing, regional product
Abstrakt	W przeszłości z targami wiązano przed wszystkim cele sprzedażowe, a ich skuteczność mierzono liczbą i wartością zawartych kontraktów. Obecnie uczestnicy targów coraz częściej postrzegają je jako narzędzie komunikacji, służące przede wszystkim realizacji celów długookresowych. W artykule przedstawiono podstawowe cechy targów i ich miejsce w systemie komunikacji marketingowej w ujęciu teoretycznym, a w drugiej części zaprezentowano wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród reprezentantów przedsiębiorstw branży wydawniczej i nieruchomości oraz uczestników targów żywności, aby poznać opinie na temat targów jako narzędzia komunikacji rynkowej wykorzystywanego w kreowaniu wizerunku przedsiębiorstwa i marki produktu regionalnego.
Abstract	In the past, the key objective of exhibiting at trade fairs was to increase sales and their effectiveness was measured by the number and value of business contracts. Nowadays the trade fair attendants are increasingly viewing them as a communication tool, serving primarily the long-term targets. The theoretical part of the paper presents the basic characteristics of trade fairs and their role in the system of marketing communication. The empirical part discusses the results of a survey study conducted among representatives of the publishing and real estate industries as well as food fair participants to gain their opinions on the fair as a communication tool used in the creation of the corporate image and regional product brand awareness.
Cytowanie	Jaska E.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2014_n2_s35.pdf

Autor	Agnieszka Brelik, Marek Tomaszewski
Tytuł	Presja ze strony konkurentów a aktywność innowacyjna przedsiębiorstw w państwach rozwijających się
Title	PRESSURE FROM COMPETITORS AND INNOVATIVE ACTIVITYENTERPRISES IN DEVELOPING COUNTRIES
Słowa kluczowe	przedsiębiorstwa, innowacyjność, kraje rozwijające się
Key words
Abstrakt	Artykuł napisano w oparciu o dane empiryczne pozyskane w trakcie IV tury badań nad otoczeniem biznesu przeprowadzonych w latach 2008-2009 na zlecenie Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOR) oraz Banku Światowego. Na terenie państw grupy Wyszehradzkiej przebadano łącznie 1349 przedsiębiorstw. Głównym celem artykułu jest analiza wpływu intensywność presji ze strony konkurentów na działalność innowacyjną przedsiębiorstw. Artykuł ten uwzględnia zarówno presję ze strony konkurentów na wprowadzenie przez przedsiębiorstwo nowych wyrobów jak i presję ze strony konkurentów na obniżenie przez przedsiębiorstwo kosztów produkcji Przeprowadzone badanie ma charakter statyczny i dotyczy okresu 2006-2008. Część metodyczna artykułu bazuje na modelowaniu probitowym. W celu odrzucenia lub pozytywnego zweryfikowania postawionych hipotez badawczych przyjęto zmienne niezależne o różnej intensywności dotyczące: a) presji ze strony konkurentów na wprowadzenie przez przedsiębiorstwo do produkcji nowych produktów, b) presji ze strony konkurentów na obniżenie przez przedsiębiorstwo kosztów produkcji. Z kolei jako zmienne zależne przyjęto występowanie w przedsiębiorstwie: a) działalności inwestycyjnej, b) działalność B+R, c) wprowadzonych do produkcji nowych wyrobów, d) ulepszonych wyrobów, e) międzynarodowych certyfikatów jakości. Przeprowadzone badania potwierdzają hipotezę, że presja ze strony konkurentów wpływa stymulująco na aktywność innowacyjną badanych przedsiębiorstw. Z kolei brak lub minimalna presja ze strony konkurentów powoduje ograniczenie działalności innowacyjnej przedsiębiorstw. Wnioski wynikające z artykułu stanowią przyczynek do dyskusji na temat roli konkurencji we wspieraniu aktywności innowacyjnej przedsiębiorstw z państw rozwijających się.
Abstract	Article was written based on empirical data collected during the fourth round of research on the business environment conducted in 2008-2009 at the request of the European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) and the World Bank. Within the Visegrad countries studied, including 1349 enterprises. The main objective of this article was to analyze the influence of the intensity of the pressure from competitors on innovation activities. This article takes into account both the pressure from competitors in the introduction of new products by the company as well as pressure from competitors by the company to reduce production costs. Our audit is static and covers the period 2006-2008. Part of the article is based on methodical probit modeling. To reject or verify a positive test hypotheses assumed independent variables of varying intensity: a) pressure from competitors to introduce the company to produce new products, b) pressure from competitors by the company to reduce production costs. The dependent variables were adopted as the existence of the enterprise: a) investing activities, b) R & D, c) introduced new products into production, d) improved products, e) international quality certificates. The study supports the hypothesis that pressure from competitors stimulates the activity of innovative surveyed enterprises. The lack of or minimal pressure from competitors reduces the innovative activities of enterprises. Conclusions from the article are a contribution to the discussion on the role of competition in promoting innovation activity of enterprises from developing countries.
Cytowanie	Brelik A., Tomaszewski M. (2014) Presja ze strony konkurentów a aktywność innowacyjna przedsiębiorstw w państwach rozwijających się.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 12(61): 209-219
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n61_s209.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi w Polsce w latach 1995-2013
Title	TRENDS IN POLISH FOREIGN TRADE IN AGRI-FOOD PRODUCTS IN YEARS 1995-2013
Słowa kluczowe	handel zagraniczny, eksport, import, produkty rolno-spożywcze, tendencje
Key words	foreign trade, export, import, agri-food products, trends
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono tendencje w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi w Polsce w latach 1995-2013 ogółem i z poszczególnymi grupami państw: UE-15, UE-12, WNP, EFTA i pozostałymi krajami. Handel zagraniczny surowcami rolnymi i produktami przetworzonymi cechuje się tendencjami wzrostowymi. Szybką dynamikę wzrostową notuje się od 2004 r. Szybciej wzrasta eksport niż import. Od 2003 r. Polska jest eksporterem netto produktów rolno-spożywczych. Dodatnie saldo handlowe zwiększa się. W 2013 r. wyniosło ono 5738 mln euro, w tym z UE-15 +3267 mln euro, UE-12 +2424 mln euro, WNP +1669 mln euro, EFTA -527 mln euro i z pozostałymi krajami -1095 mln euro. W handlu surowcami rolnymi Polska jest importerem netto. Po 2004 r. rosnący eksport rolno-spożywczy był skierowany w 58% na rynki krajów UE-15, w 20,7% – UE-12, w 10,4% – WNP, w 0,7% – EFTA i w 10,2% do pozostałych krajów. Rosnący import pochodził w 61,2% z krajów UE-15, w 11,1% z UE-12, w 5,4% ze WNP, w 4,8% z krajów EFTA i w 17,5% z pozostałych krajów.
Abstract	Trends in foreign trade have an impact on the country position in the international market. The paper presents trends in the Polish foreign trade of agri-food products in years 1995-2013. The geographical composition of Poland’s foreign trade was analyzed in the breakdown into different groups of countries: EU-15, EU-12, Former Soviet Union (FSU), EFTA and other countries. The analysis showed that the trade value in agricultural raw materials and processed products increased between 1995 and 2013, with substantial rises since 2004. Agricultural import growth rate has been slower than the export one. Since 2003 Poland has recorded positive trade balance with remarkable increase after the accession. Poland is a net exporter of agri-food products. In 2013 trade balance gave a 5738 million euro surplus, of which with EU-15: +3267 million euro, EU-12: +2424 million euro, FSU: +1669 million euro, EFTA: -527 million euro and with other countries: -1095 million euro. In trade of agricultural raw materials Poland is a net importer. After 2004 markets of EU-15 received 58% of rising polish agri-food exports, EU-12 – 20.7%, FSU – 10.4%, 0,7% EFTA and 10.2% other countries. Over 60% of rising imports came from EU-15, followed by EU-12 (11.1%), Former Soviet Union countries (5.4%), EFTA countries (4.8%) and other countries provided about 17.5% of imported products.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2014) Tendencje w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi w Polsce w latach 1995-2013.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 41-52
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s41.pdf

Autor	Hanna Górska-Warsewicz
Tytuł	Zarządzanie marką regionalnego produktu turystycznego
Title	Brand management of regional tourism product
Słowa kluczowe	regionalny produkt turystyczny, marka, tożsamość i wizerunek marki, zarządzanie marką.
Key words	the regional tourist product, the brand, the identity and the brand image, administering the mark
Abstrakt	Właściwe zarządzanie marką regionalnego produktu turystycznego jest – na dynamicznie zmieniającym się rynku turystycznym – warunkiem koniecznym dla zainteresowania turystów i dokonania przez nich wyboru oferty usługowej danego obszaru recepcji turystycznej. Celem niniejszego opracowania było przedstawienie wybranych aspektów zarządzania marką regionalnego produktu turystycznego. Szczególną uwagę zwrócono na tożsamość i wizerunek marki regionalnego produktu turystycznego przyjmując te zagadnienia jako punkt wejścia i wyjścia w procesie zarządzania marką regionalnego produktu turystycznego.
Abstract	Administering the mark of the regional tourist product is due – on the dynamically changing tourist market – with condition necessary for the interest of tourists and selecting the service offer of the given area of the tourist reception by them. Describing selected aspects of the management was a purpose of this study with brand of the regional tourist product. They paid special attention to the identity and the brand image of the regional tourist product. These issues are an entry point and of leaving in the process of administering the mark of the regional tourist product.
Cytowanie	Górska-Warsewicz H.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2014_n1_s45.pdf

Autor	Marzena Trajer, Maja Trajer
Tytuł	Kampanie promocyjne i informacyjne na rynku mięsa współfinansowane w ramach wspólnej polityki rolnej
Title	Promotion and information campaigns on the meat market co-financed in scope of the common agricultural policy
Słowa kluczowe	spólna polityka rolna, kampanie promocyjno-informacyjne, public relations
Key words	common agricultural policy, promotion and information campaigns, public relations
Abstrakt	Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej organizacje branżowe, które były reprezentatywne dla danej branży rolnej, mogły ubiegać się o współfinansowanie kampanii promocyjno-informacyjnych w ramach unijnego mechanizmu „Wsparcie działań promocyjnych i informacyjnych na rynkach wybranych produktów rolnych”. Celem dofinansowania było m.in. zwiększenie popytu na określone wspólnotowe artykuły żywnościowe i uświadomienie konsumentom, że produkty te gwarantują wysoką jakość. Promocja produktów rolnych możliwa była zarówno na wewnętrznym rynku unijnym, jak i na rynkach poza UE. W artykule przybliżono kampanie realizowane na rynku mięsa. Komisja Europejska do końca 2014 roku przyznała organizacjom branżowym w Polsce, realizującym kampanie na rynku mięsa, 33,6 mln euro. Działania w ramach kampanii obejmowały m.in.: public relations, udział w targach, a także produkcję i emisję reklam telewizyjnych.
Abstract	After Poland’s accession to the European Union, branch organizations representative for the agricultural branch could apply for co-financing promotion and information campaigns within the EU scheme “Support for promotion and information activities of selected agricultural products”. Aim of the co-financing was inter alias to increase demand for certain Community food products and to make the consumers aware that those products guarantee high quality. Promotion of agricultural products was possible on the internal union market as well as on the markets beyond the EU. The article presents the campaigns carried out in the meat market. The European Commission granted branch organization implementing campaigns on the meat market EUR 33.6 million. In framework of the campaign public relations activities, participation in fairs as well as production and TV advertisements were carried out.
Cytowanie	Trajer M., Trajer M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2014_n2_s99.pdf

Autor	Małgorzata Juchniewicz
Tytuł	Tendencje zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Unii Europejskiej
Title	TRENDS IN INTERNATIONAL COMPETITIVENESS OF THE EU FOOD INDUSTRY
Słowa kluczowe	konkurencyjność, przemysł spożywczy, eksport i import produktów przemysłu spożywczego, kraje Unii Europejskiej
Key words	competitiveness, food industry, international export and import of food products,the countries of the European Union
Abstrakt	. Celem opracowania jest określenie zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego krajów Unii Europejskiej. Ranking konkurencyjności opracowano na podstawie wskaźnika syntetycznego, który składał się z następujących wskaźników cząstkowych: udział w rynku eksportowym, wskaźnik ujawnionych przewag komparatywnych, wskaźnik pokrycia importu eksportem oraz indeks Grubela-Lloyda. Obliczono średni poziom wymienionych wskaźników w latach 2000-2003 i 2009-2011 oraz ich zmianę w przyjętych szeregach czasowych. Przeprowadzone badania wskazują na proces poprawy konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Europy Środkowo-Wschodniej, przy nieznacznym pogorszeniu konkurencyjności tej branży wśród niektórych małych krajów Europy Zachodniej. W rankingu konkurencyjności przemysłu spożywczego, niezależnie od przyjętego kryterium czasowego, dominują kraje takie jak: Holandia, Francja, Hiszpania, Dania i Niemcy. Polska, mimo poprawy wskaźnika syntetycznego w latach 2009-2011 w odniesieniu do wcześniejszego okresu, nie poprawiła pozycji (zajmowała odpowiednio 9. i 10. miejsce wśród krajów UE).
Abstract	The aim of the study was to determine the changes in the international competitiveness of the EU food industry. Competitiveness ranking was based on synthetic indicator, which consisted of the following sub-indicators: participation in the export market, the index of revealed comparative advantage, export-import coverage ratio and the Grubel-Lloyd index. The average levels of these indicators and their changes was calculated for years 2000-2003 and 2009-2011. The study indicates the improvement of the competitiveness of the food industry in the countries of Central and Eastern Europe, with a slight deterioration in the competitiveness of the industry of some small countries in Western Europe. Ranking of the competitiveness of the food industry is dominated by countries like the Netherlands, France, Spain, Denmark and Germany. Poland has improved level of the synthetic indicator in 2009-2011 compared to earlier period of analysis, but has not improved its position (occupied respectively 9 and 10 place among EU countries).
Cytowanie	Juchniewicz M. (2014) Tendencje zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 31-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s31.pdf

Autor	Katarzyna Łukiewska
Tytuł	Produktywność w przemyśle spożywczym w Polsce – poziom i międzybranżowe zróżnicowanie
Title	PRODUCTIVITY IN THE FOOD INDUSTRY IN POLAND – THE LEVEL AND INTER-INDUSTRY DIVERSIFICATION.
Słowa kluczowe	przemysł spożywczy, produktywność, funkcja produkcji
Key words	food industry, productivity, production function
Abstrakt	Celem opracowania jest określenie poziomu i tempa zmian produktywności cząstkowej i całkowitej oraz próba identyfikacji czynników wzrostu produkcji w przemyśle spożywczym i jego branżach w Polsce w latach 2000-2011. Z przeprowadzonych badań wynika, że w przemyśle spożywczym i jego branżach występowała tendencja wzrostowa produktywności pracy. Jednocześnie można było zaobserwować niekorzystne zmiany produktywności kapitału. Głównym źródłem wzrostu produkcji przemysłu spożywczego, a także rybnego, owocowo-warzywnego, zbożowo-młynarskiego, mleczarskiego oraz przedsiębiorstw produkujących napoje była substytucja pracy przez kapitał. Badania wskazały również na niewielki udział postępu techniczno-organizacyjnego we wzroście produkcji. Wkład tego czynnika był znaczący jedynie w przemyśle mięsnym oraz mleczarskim, czyli w branżach odznaczających się największym potencjałem konkurencyjnym.
Abstract	The aim of the study is to determine the level and pace of change of the single and total productivity and attempt to identify the factors of production growth in the food industry and its branches in Poland in the years 2000-2011. The study shows that in the food industry and its sectors, there was an upward trend in labor productivity. At the same time we have seen adverse changes in the productivity of capital. The main source of growth in food production, as well as fish, fruit and vegetables, grain and milling, dairy and beverage companies is the substitution of labor by capital. Studies also indicate a small share of technical and organizational progress in the growth of production. The contribution of this factor was significant only in the meat and dairy industries, that is, offering the greatest potential competitive.
Cytowanie	Łukiewska K. (2014) Produktywność w przemyśle spożywczym w Polsce – poziom i międzybranżowe zróżnicowanie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 53-63
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s53.pdf

Autor	Katarzyna Łukiewska
Tytuł	Wpływ wybranych czynników w Polsce na produktywność zasobów w przetwórstwie przemysłowym ze szczególnym uwzględnieniem przetwórstwa żywności
Title	Infl uence of selected factors on resource productivity in manufacturing in Poland with regard to food processing
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The study assesses the level of selected factors and their impact on the productivity of the food industry against the background of manufacturing in the years 1995–2011. The influence of wages, investment, innovation and technical infrastructure on labor productivity in manufacturing and food industries was observed. The impact of investment and innovation on total productivity, as well as investment in capital productivity and innovation on labor productivity in manufacturing was revealed (correlation coefficients were high and statistically significant). The coefficients of determination in most of these cases showed a good fit of regression models to empirical data. The level of productivity factors was generally lower in the food industry than in manufacturing. However, there was an increase in investment activity and innovation and technical equipment working in the food industry during the Polish accession to the EU. However, to continue productivity growth of the food industry in the long term, it will be necessary to make non-technological innovation.
Abstract
Cytowanie	Łukiewska K. (2014) Wpływ wybranych czynników w Polsce na produktywność zasobów w przetwórstwie przemysłowym ze szczególnym uwzględnieniem przetwórstwa żywności.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 108: 145-158
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n108_s145.pdf

Autor	Katarzyna Chrobocińska
Tytuł	Uwarunkowania konkurencyjności gospodarstw użytkujących grunty z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w województwie warmińsko-mazurskim
Title	DETERMINANTS OF COMPETITIVENESS OF CONSUMING ZWRSP IN THE WARMIA-MAZURY
Słowa kluczowe	konkurencyjność, bariery konkurencyjności, czynniki poprawiające konkurencyjność
Key words	competitiveness, barriers to competitiveness, factors to improve competitiveness
Abstrakt	Racjonalność gospodarowania środkami finansowymi w produkcji rolniczej wymaga diagnozowania oraz monitorowania czynników, które przyczyniają się do uzyskania przewagi konkurencyjnej bądź ją hamują. W związku z tym, celem opracowania jest identyfikacja najczęściej wykorzystywanych czynników oraz najczęściej napotykanych barier w kreowaniu konkurencyjności gospodarstw rolniczych korzystających w produkcji rolniczej z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (ZWRSP) na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. Wyniki badań wykazały, że do najważniejszych barier w funkcjonowaniu gospodarstw respondenci zaliczyli m.in. niestabilne ceny skupu, wysokie ceny środków produkcji oraz wysokie koszty produkcji. Natomiast najskuteczniej wzrost konkurencyjności stymulowały: wdrożenie zaawansowanych technik zarządzania, redukcja zatrudnienia, doskonalenie jakości produktów lub świadczonych usług.
Abstract	The rationality of financial management in agricultural production requires diagnosis and monitoring of the factors that contribute to or inhibit the gain competitive advantage. Therefore, the aim of the study was to identify the factors most commonly used and most frequently encountered obstacles in creating competitiveness of farm ministers in the production APSST in Warmia-Mazury. The results showed that the most important obstacles to the functioning of households passed the respondents include: unstable purchase prices, high prices and high production costs. In contrast, most effectively stimulated the growth of competitiveness include: implementation of advanced management techniques, reduction of employment, improvement of quality of products/services provided.
Cytowanie	Chrobocińska K. (2014) Uwarunkowania konkurencyjności gospodarstw użytkujących grunty z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w województwie warmińsko-mazurskim.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 137-144
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s137.pdf

Autor	Aleksandra Dudek
Tytuł	Koniunktura w polskim rolnictwie na tle sytuacji ogólnogospodarczej w latach 1996-2012
Title	THE SITUATION IN POLISH AGRICULTURE AGAINST THE GENERAL ECONOMIC SITUATION IN THE YEARS 1996-2012
Słowa kluczowe	sytuacja ogólnogospodarcza, wahania koniunktury, rolnictwo
Key words	economic climate, fluctuations, agriculture
Abstrakt	Opracowanie przedstawia ocenę zmian sytuacji w rolnictwie i w całej gospodarce w Polsce w latach 1996-2012. Na podstawie teorii cyklu wzrostu wyodrębniono fazy wzrostu i spadku koniunktury gospodarczej. Wybrane wskaźniki sytuacji ogólnogospodarczej zestawiono ze wskaźnikami koniunktury w polskim rolnictwie. Przeprowadzona analiza porównawcza była podstawą odpowiedzi na pytanie, czy wahania koniunktury w całej gospodarce i w rolnictwie są współzależne oraz czy przystąpienie Polski do Unii Europejskiej (UE) miało wpływ na zmianę charakteru tej zależności. Z przeprowadzonych badań wynika, że zaobserwowane w skali całej polskiej gospodarki ogólne tendencje zmian były zbliżone do tych występujących w sektorze rolnym, przy czym należy zaznaczyć, że sytuację ekonomiczno-finansową jednostek funkcjonujących w obrębie rolnictwa cechują znacznie większe wahania aniżeli sytuację podmiotów rynkowych ogółem. W latach 1996-2012 zmiany poziomu dochodów ludności, będące jednym z głównych kryteriów oceny stanu koniunktury ogólnogospodarczej, były znacznie bardziej stabilne w przypadku gospodarstw domowych pracowników niż rolników. Decydującą rolę w tym zakresie odegrała wysoka zmienność cen sprzedawanych produktów rolnych, współzależna m.in. z dynamiką PKB, oraz obrotów handlu zagranicznego. W badaniach zastosowano modelowanie ekonometryczne oraz analizę statystyczną, której podstawę stanowiły dane Głównego Urzędu Statystycznego.
Abstract	The paper presents the general economic background of the situation in Polish agriculture in the period 1996-2012. On the basis of the growth cycle theory there were separated phases of the economic growth and decline in Poland. Selected indicators of the general economic climate were compared with indicators of the situation in Polish agriculture. The carried out comparative analysis was a base for answers to the question: how the shaping of the economic situation and trends in agriculture are interdependent and how Polish accession to the European Union have an impact on the change in the nature of this relationship. The study shows that observed in the whole Polish economy overall trends are similar to those exposed in the agricultural sector, it being noted that the economic and financial situation of individuals functioning within agriculture are characterized by much higher volatility than the situation of market participants in general. In the entire period from 1996 to 2012, changes in the level of income of the population of our country, which is one of the main criteria for assessment of the general economic downturn, were much more stable in the case of workers’ households than farmers’. The decisive role in this regard has played high volatility of prices of sold agricultural products correlated with dynamics of GDP and foreign trade. In the study there were used econometric modeling and statistical analysis. The main source of the used data were the statistical yearbooks of the Republic of Poland of the Central Statistical Office
Cytowanie	Dudek A. (2014) Koniunktura w polskim rolnictwie na tle sytuacji ogólnogospodarczej w latach 1996-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 7-19
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s7.pdf

Autor	Bożena Nosecka
Tytuł	Zewnętrzne uwarunkowania wzrostu eksportu owoców, warzyw i ich przetworów z Polski
Title	EXTERNAL CONDITIONS FOR DEVELOPMENT OF FRUIT EXPORTS, VEGETABLES AND THEIR PREPARATION
Słowa kluczowe	produkty ogrodnicze, uwarunkowania zewnętrzne, sytuacja na rynku świa­towym, obciążenia celne
Key words	horticultural products, external conditions, situation on global market, import duties
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie sytuacji na światowym rynku owoców i warzyw deserowych oraz przetworów owocowych i warzywnych ze szczególnym uwzględ­nieniem sytuacji na rynku produktów o największym udziale w krajowej produkcji i eksporcie produktów sektora ogrodniczego. Określono tendencje kształtowania się zapotrzebowania w podstawowych rejonach zbytu oraz tendencje wzrostu podaży na rynek światowy i poziom cen oferowanych przez głównych konkurentów Polski. Przedstawiono również system obciążeń celnych w imporcie realizowanym przez kraje odbierające polskie produkty. Przeprowadzone analizy pozwoliły na określenie wpływu sytuacji na rynku światowym na rozwój polskiego eks­portu wybranych produktów ogrodniczych. Główne tendencje na rynku światowym określono na podstawie wielkości z lat 2001-2012 zawartych w publikacjach FAO, Comtrade, USDA oraz Centrum Informatyki Handlu Zagranicznego i Centrum Analitycznego Administracji Celnej.
Abstract	The aim of the study was to present the situation on the global dessert fruit, vegetable and fruit and vegetable preparation markets. Products with the greatest share in both domestic output and exports from the horticultural sector were given special attention. Trends in development of demand, the increase of supply on the world market and in price levels offered by the main competitors of Poland were determined. Systems of import duties applied by the countries buying Polish products were also considered. The analysis enabled to estimate the influence of world market exports on the development of selected horticultural products. Analyses of the main tendencies prevailing on global market were based on the data for 2001-2012 period published by FAO, Comtrade, USDA and the Analytical Centre of Duty Administration.
Cytowanie	Nosecka B. (2014) Zewnętrzne uwarunkowania wzrostu eksportu owoców, warzyw i ich przetworów z Polski.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 133-144
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s133.pdf

Autor	Marietta Janowicz-Lomott, Krzysztof Łyskawa
Tytuł	Instrumenty stabilizacji dochodu – wymogi wspólnej polityki rolnej a adaptacja w Polsce
Title	Income stabilization instruments – the CAP ’s requirements and adaptation in Poland
Słowa kluczowe	zarządzanie ryzykiem, narzędzie stabilizacji dochodu, ubezpieczenia, WPR ,fundusz wspólnego inwestowania
Key words	risk management, Income Stabilization Tool, insurance, CAP, mutual fund
Abstrakt	Realizowana w ramach Unii Europejskiej polityka wspierania gospodarstw rolnych miała zawsze na celu stabilizację ich funkcjonowania. W najnowszej perspektywie finansowania wspólnej polityki rolnej pojawiła się możliwość zastosowania instrumentów finansowych, które pozwolą na stabilizację dochodu. Obok ubezpieczenia, przewiduje się możliwość tworzenia przez rolników funduszy wspólnego inwestowania oraz funduszy stabilizacji dochodu. Jednak w Polsce zastosowanie tych instrumentów może być utrudnione ze względu na niewielką ilość środków na PROW oraz brak dostępnych danych w zakresie obliczania dochodu w gospodarstwach rolnych. W artykule wskazano na możliwe do zastosowania konstrukcje produktów, które będą pozwalały na ustabilizowanie dochodów zarówno w przypadku zajścia sytuacji katastroficznych, ze względów atmosferycznych, jak i z innych, niezależnych od rolnika przyczyn (np. wahania cen).
Abstract	The European agricultural policy (also USA or Canadian) is connected with stabilization of farms’ activity. Direct government help (subsidies for different kinds of production, price or production limits, taxes or duties, etc.) was replaced by risk management instruments. The possibility of subsidized insurance premiums was established for the first time in 2006. In 2009 European Commission adopted the regulation of creating and subsidizing mutual funds. In the new financing period (2014-2020) the new regulations provide the possibility of income stabilization tool (IST) creation. In Poland, the creation of IST may be difficult due to transferring of funds from the second pillar of CAP to the first pillar (for direct payments) and also because of the lack of data availability. In the article the authors indicate some solutions for IST in Poland, which allows farmers’ income stabilization in the event of occurrence of catastrophic events as well as other events independent of the farmers actions.
Cytowanie	Janowicz-Lomott M., Łyskawa K. (2014) Instrumenty stabilizacji dochodu – wymogi wspólnej polityki rolnej a adaptacja w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 68-77
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n4_s68.pdf